Fysiotherapie na een beroerte/ CVA
Hoe ga je om met de gevolgen van een beroerte? Fysiotherapie vermindert de lichamelijke problemen door een beroerte.
Wat is een beroerte (CVA) precies?
Een andere term voor een beroerte is CVA. CVA staat voor ‘Cerebro Vasculair Accident’. Dit betekent letterlijk: een probleem in de bloedvaten van de hersenen. Daarbij wordt het hersenweefsel beschadigd. Ongeveer 30.000 Nederlanders per jaar krijgen een beroerte. In de meeste gevallen (80%) gebeurt dat door de afsluiting van een bloedvat, maar het kan ook door een bloeding komen (20%). De gevolgen van een beroerte zijn voor een gedeelte lichamelijk van aard: het lopen kan moeilijker zijn , u kunt problemen hebben met uw evenwicht, uw arm functioneert anders, of u kunt moeite met praten ervaren. Buiten de lichamelijke klachten, kan een beroerte ook voor psychosociale en/of emotionele problemen zorgen. Dit kunt u of uw omgeving merken in veranderingen van uw gedrag of in uw karakter. Ook uw gedachten kunnen anders zijn dan voor de beroerte. De problemen die u van een beroerte ondervindt, zijn afhankelijk van welk deel en de hoeveelheid weefsel van de hersenen dat beschadigd is. Aansluitend op de eerste zorg direct na de beroerte, begint voor de meeste patiënten een periode van revalideren, waarbij veel zorgverleners samen werken.
De behandeling van CVA
Nagenoeg alle mensen die een beroerte krijgen, worden zo spoedig mogelijk opgenomen in een ziekenhuis. Meer dan de helft van deze patiënten herstelt voldoende om na een aantal dagen of weken weer naar huis te gaan. Vaak wordt dan door de specialist van het ziekenhuis een verwijzing voor Fysiotherapie aan Huis meegegeven. U kunt dan zelf een afspraak maken met uw Fysiotherapeut. Indien u nog niet in staat bent om naar huis te gaan, volgt overplaatsing naar een revalidatiecentrum of een verpleeghuis.
Wat kan de fysiotherapeut voor u betekenen?
Op verschillende manieren kan een fysiotherapeut bijdragen aan het welzijn en herstel van patiënten met een beroerte. Dat begint het liefst zo snel mogelijk, meestal al in het ziekenhuis, nadat de diagnose ‘beroerte’ door de neuroloog is gesteld. Indien de meest acute zorg is afgesloten, begint voor de meeste patiënten de revalidatiefase waar fysiotherapie deel van uitmaakt. Ook op langere termijn helpt de fysiotherapeut u bij het herstel en het verbeteren van uw mogelijkheden. Hieronder zijn de werkzaamheden van de fysiotherapeut belicht per fase van herstel.
De eerste dagen
Na een beroerte is het goed zo snel mogelijk weer uit bed te komen, als het kan binnen drie dagen. Uw fysiotherapeut helpt u daar bij. Snel weer in beweging komen, heeft een positieve invloed op het herstel. Tevens wordt daardoor de kans op complicaties zoals luchtweginfecties en doorliggen verminderd. Soms komt het voor dat een patiënt niet actief kan oefenen of is een dergelijke inspanning nog niet gewenst. Ook kan het zijn dat er nog geen zekerheid is over de precieze diagnose. Uw fysiotherapeut zal dan de behandeling bij uw bed geven, waarbij hij of zij kan adviseren over wat voor u de meest comfortabele lighouding is. Uw fysiotherapeut kan hierover instructies geven aan uw verpleging of omgeving. Soms bestaat de behandeling uit hulp bij het bewegen van uw armen en benen, ademhalingsoefeningen en/of het zelf weer leren omdraaien in bed.
De revalidatiefase
Wanneer u uit bed mag, zal de fysiotherapeut zo mogelijk dagelijks oefeningen geven. Daarbij gaat het vooral om bewegingen zoals het weer leren opstaan en gaan zitten, staan en zich verplaatsen. Daarnaast kan de fysiotherapeut een verlamde arm of een pijnlijke schouder behandelen. Het doel van de fysiotherapie is dat u leert om allerlei dagelijkse activiteiten weer zelf te doen. Het is belangrijk dat u zelf al in een vroeg stadium aan de fysiotherapeut laat weten wat u wilt bereiken met de therapie. In hoeverre dit lukt, is vaak moeilijk te voorspellen, zeker wanneer de beroerte nog niet zo lang geleden heeft plaatsgevonden. Wel staat vast dat intensief oefenen noodzakelijk is, soms meerdere keren per dag. Het is zelfs denkbaar dat u als gevolg van een beroerte weer opnieuw moet leren lopen. Om het oefenen te vergemakkelijken wordt vaak gebruikgemaakt van een hulpmiddel zoals een looprek, een wandelstok of een beugel ter ondersteuning van bijvoorbeeld de voet. Uw fysiotherapeut leert u dan hoe u goed gebruik maakt van deze hulpmiddelen.
Drie maanden na de beroerte
Ongeveer drie maanden na een beroerte wordt pas echt duidelijk wat uw mogelijkheden zijn. Vooruitgang op vaardigheden is dan overigens nog wel mogelijk. Dit hangt onder andere af van uw motivatie om te blijven oefenen. Onregelmatig of niet oefenen kan namelijk tot een terugval leiden. Met oefeningen onderhoudt u de vaardigheden die u geleerd heeft en blijft uw conditie op peil. Met een goede conditie verkleint u de kans op een tweede beroerte. Fysiotherapie vindt meestal plaats in de fysiotherapiepraktijk of bij u thuis. Het accent van de fysiotherapie zal gaandeweg vooral gericht zijn op het hervatten van uw dagelijkse activiteiten, zoals werk, hobby’s en sport. Het is goed als u zelf aangeeft wat u wilt bereiken, zodat de fysiotherapeut de behandeling, adviezen en begeleiding daar op kan afstemmen.
CVA netwerk Nijmegen
Bij Fysiotherapie Hazenkamp is Inge Nooijen aangesloten bij het CVA netwerk Nijmegen. Binnen dit netwerk zijn we actief bezig om de fysiotherapie bij CVA op elkaar af te stemmen en op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen.